Een ander helpen, hoe fijn kan dat zijn. Iets uitzoeken of regelen voor een ander, een goed doordacht advies geven, iemand in bescherming nemen; dat geeft meestal een goed gevoel. Totdat blijkt dat de ander jou helemaal niet dankbaar is, zich verzet tegen je adviezen of zelfs boos wordt om al jouw bemoeizucht. Hoe kan dat nou, je wilt toch alleen maar helpen? Voor je het weet voel je je gefrustreerd, verdrietig, machteloos of boos. Je helpt de ander – en jezelf – van de wal in de sloot.

Een voorbeeld. Ik zie aankomen dat het mobieltje van mijn dochter dreigt te worden afgesloten. Ik waarschuw haar op velerlei manieren maar ze lijkt het niet op te pakken. De factuur is nog niet betaald en de afsluitdatum nadert. Zij is geslaagd voor haar eindexamen, heerlijk aan het feesten en bezig met geld verdienen. Ze denkt blijkbaar nergens aan. Ik begin me steeds meer zorgen te maken èn me op te winden over haar lakse gedrag. Waarom doet ze het niet gewoon?

Voor ik het in de gaten heb loop ik met een probleem rond. Gevolg: een piekerend hoofd en een hoop stress in mijn lijf. Wat een rotgevoel! Totdat ik besef: daar ga ik weer. Deze ken ik van mezelf! Stop. Waar ben ik mee bezig?

Ongemerkt was ik in haar schoenen gestapt. Als het mij zou overkomen, dan zou ik er heel erg van balen. Ik wil haar die frustratie besparen! En ik wil haar niet zien lijden, mijn moederhart krimpt op voorhand al ineen. Als zij nou die rekening betaalt, dan ben ik van dat rotgevoel af…

Dieper voelend bemerk ik er nog een. Ik voel me door haar niet serieus genomen. Blijkbaar vindt ze mijn advies niet belangrijk genoeg! Daar ben ik boos over. En onder de boosheid voel ik me klein en verdrietig worden. Als ze nou doet wat ik zeg, dan ben ik van dat rotgevoel af…

Soms help je het meest door niet te helpen… Toen ik mijn eigenbelang eenmaal doorhad, heb ik dochterlief losgelaten. Toen kon ik pas helder zien: door voor mijn kinderen te blijven denken en ze te willen helpen, help ik ze niet naar volwassenheid. Zelfvertrouwen en autonomie moet je gaan ervaren. Met vallen en opstaan. En misschien juist wel even zonder mobieltje.

Wat echt helpt is onvoorwaardelijke hulp. En gek genoeg betekent dat soms: niet helpen. Zonder eigenbelang zie je duidelijker wat de ander ècht nodig heeft. Hulp waarmee je de ander niet afhankelijk houdt van jou, maar juist helpt zichzelf te helpen.